Tổng quan bệnh mày đay

Nguyên nhân, triệu chứng và các thể bệnh mày đay

Mày đay (có nơi gọi là bệnh mề đay) là một bệnh dị ứng gặp khá phổ biến ở cộng đồng dân cư nước ta. Bệnh gặp ở mọi lứa tuổi và không phân biệt giới tính. Bệnh mày đay là tình trạng phản ứng của các mạch máu ở da, niêm mạc gây nên hiện tượng phù tại chỗ làm cho da bị phồng lên giống kiểu nổi da gà nhưng lại kèm theo ngứa tại nơi nổi da. Bệnh nổi mề đay có thể đơn thuần tại một vùng da, niêm mạc nào đó trên cơ thể nhưng cũng có thể xuất hiện ở nhiều vùng và cũng có khả năng xuất hiện ở một số cơ quan khác gây nguy hiểm hơn.

Bệnh mày đay

Nguyên nhân gây nên bệnh mày đay rất phức tạp. Thông thường người ta hay gặp bệnh mày đay ở những cơ địa hay bị dị ứng, đặc biệt là những cơ địa hay dị ứng với thời tiết, lạnh, thức ăn như tôm, cua, cá, sữa, mỹ phẩm, xà phòng... biểu hiện chủ yếu do phản ứng của cơ thể khi gặp kháng nguyên lạ (dị nguyên) như thức ăn, thuốc, mỹ phẩm, phấn rôm, xà phòng, nước hoa hoặc do côn trùng đốt, vi sinh vật, ký sinh vật, do tiếp xúc, do lạnh, do nắng hoặc do tăng tiết cholin và có thể do di truyền. Bệnh mày đay có thể do di truyền nhưng dạng này chiếm tỷ lệ thấp còn chủ yếu là gặp loại mày đay mắc phải do một trong các nguyên nhân vừa nêu ở trên. Khi tiếp xúc với vật lạ (dị nguyên), cơ thể sẽ hình thành một chất gọi là histamin. Chất histamin này làm cho người bệnh bị ngứa và đồng thời cũng làm xuất hiện các triệu chứng khác như thở gấp, khó thở, thậm chí nghẹt thở, đồng thời có thể làm giãn mạch máu gây hạ huyết áp, choáng váng. Trong những trường hợp đặc biệt này, nếu không được cấp cứu kịp thời có thể tính mạng người bệnh sẽ bị đe doạ... Cho đến nay chưa có công bố hoặc tài liệu nào nói rằng bệnh mày đay do lây nhiễm và vì vậy, bệnh mề đay không phải là một bệnh truyền nhiễm.

Bệnh mề đay có 2 thể: cấp tính và mạn tính

- Mày đay cấp tính: Bệnh xảy ra đột ngột và xuất hiện ở bất kỳ vùng da, niêm mạc nào trên cơ thể. Bệnh biểu hiện các nốt sẩn, phù nề màu hồng hoặc đỏ. Ngứa là triệu chứng điển hình nhất của mề đay. Ngứa rất dữ dội, càng gãi càng ngứa. Có khi gãi chảy cả máu vẫn không đỡ ngứa. Nốt sẩn ngứa  kéo dài vài ba phút đến vài ba giờ rồi lặn. Bệnh có thể biểu hiện ở đường tiêu hóa gây đau quặn bụng, nôn, tiêu chảy, thậm chí xảy ra ở tổ chức não gây phù nề não rất nguy hiểm. Bệnh cũng có thể xảy ra ở đường hô hấp gây khó thở, nghẹt thở có khi cần phải cấp cứu khẩn trương nếu không sẽ gây hậu quả rất xấu. Bệnh cũng có thể gây giãn mạch nhanh, tạm thời làm tụt huyết áp trong một thời gian ngắn gây hiện tượng khó chịu, choáng váng cũng rất cần cấp cứu kịp thời.

- Mày đay mạn tính: Khi bệnh xảy ra kế tiếp nhau nhiều lần hoặc cách quãng không kể số lượng nốt sẩn nhiều hay ít là biểu hiện của mày đay mạn tính. Mề đay mạn tính gặp ở nhiều dạng khác nhau như: mày đay thành vòng, thành vạch, mày đay xuất huyết, mề đay mụn nước. Đặc biệt là dạng mày đay phù Quincke: sưng mặt, mí mắt, môi, bộ phận sinh dục, hệ thống đường hô hấp như khí quản, phế quản, thanh quản (gây khản tiếng trong một thời gian rất nhanh). Phù Quincke xảy ra đột ngột và kéo dài vài giờ. Đôi khi phù Quincke gây tổn thương ở đường hô hấp, gây chít hẹp thanh, khí quản tạm thời rất nguy hiểm phải cấp cứu khẩn cấp, đặc biệt gặp ở bệnh nhân có bệnh hen suyễn mạn tính.

Cách phòng ngừa bệnh mày đay

Bệnh mày đay có nguyên nhân phức tạp nên nếu tìm ra được nguyên nhân và loại trừ chúng là bệnh khỏi hẳn. Những người (nhất là trẻ em) có cơ địa dị ứng với những chất như phấn rôm, tôm cua, sữa, xà phòng tắm... cần phải được loại trừ, không nên dùng lặp lại như những lần trước khi dùng đã xảy ra hiện tượng mày đay. Nhiều trường hợp mỗi lần tiếp xúc với nước lạnh hoặc gặp thời tiết lạnh là nổi mày đay ngay, vì vậy cần mặc ấm mỗi lúc thời tiết chuyển mùa từ nóng sang lạnh. Mỗi lần giặt quần áo, rửa chén, bát nên dùng găng tay loại có độ dày thích hợp. Khi đã bị mày đay một lần cần đi khám bác sĩ ngay, tốt nhất là bác sĩ chuyên khoa dị ứng. Hiện nay thuốc dùng trong điều trị mày đay có nhiều loại. Tuy vậy dùng thuốc gì, liều lượng ra sao, dùng trong bao lâu rất cần có ý kiến của bác sĩ khám bệnh cho mình. Đặc biệt đối với trẻ em khi bị mày đay cần dùng thuốc chống dị ứng, thầy thuốc sẽ cân nhắc nên dùng loại nào cho thích hợp với từng loại lứa tuổi, có những loại thuốc chống dị ứng rất tốt nhưng không dùng cho trẻ em hoặc có loại thuốc chống dị ứng chỉ được dùng cho lứa tuổi này mà không được dùng hoặc không nên dùng cho lứa tuổi khác...



Bình luận

  • Nhân
    Nhân - Gửi lúc 12:16 17/06/2016
    Cho e hỏi mề đay với vảy nến khác nhau như thế nào ạ. E bị nổi mần đỏ thành mảng ở đù bẹn rất ngứa.
    • Chuyên gia tư vấn
      Chào em,
      Bệnh mề đay thường do dị ứng với các tác nhân bên ngoài, với triệu chứng là những mẩn đỏ gây ngứa trên da ở bất cứ vị trí nào trên người, sẽ hết sau khi ngừng tiếp xúc với yếu tố đó. Còn vẩy nến là bệnh da có vẩy mạn tính với triệu chứng là những mảng da đỏ trên có phủ những lớp vẩy da màu trắng dễ bong, thường gặp ở khuỷu tay, đầu gối, mông, lưng và da đầu. Em bị mẩn đỏ, ngứa ở đùi thì nhiều khả năng là bị bệnh nấm. Em nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán chính xác và điều trị sớm nhé!
  • Tường
    Tường - Gửi lúc 09:57 27/03/2016
    Thưa bác sĩ. Em bị nổi mề đay được ba ngày rồi (mày đay cấp tính) Em cũng có đi khám ở bệnh viện nhưng có vài điều Em thắc mắc là :
    1. Có nên tập thể dục không? Ba Em sợ tập thể dục mồ hôi ra sẽ gây ngứa và lan ra .
    2. Em có phải kiêng gió hoặc là ít tiếp xúc với nước không.
    • Chuyên gia tư vấn
      Chào em, Em bị mày đay cấp tính thì em có thể điều trị vài ngày sẽ đỡ. Em có thể tập thể dục nhưng nên tắm nhanh và lau khô người để loại bỏ mồ hôi. Tuy nhiên, có thể khi tập thể dục nặng sẽ gây nóng người, khiến em khó chịu hơn. Em có thể thử tập một chút và theo dõi xem, nếu thấy người khó chịu hơn thì không nên tập nữa mà nên nghỉ ngơi cho đến khi hết đợt cấp này. Em cũng không nói rõ là đã được bác sĩ chẩn đoán nguyên nhân là gì, nếu không phải thời tiết, mà là do thuốc hay thức ăn thì em không cần kiêng gió và nước, còn nếu nguyên nhân gây đợt cấp này là do dị ứng thời tiết, gió, lạnh,... thì em nên tránh những yếu tố này.
4
bài viết hữu ích

bài viết hữu ích

  • Top 5 sự thật về bệnh vảy nến mà bạn cần biết
    Top 5 sự thật về bệnh vảy nến mà bạn cần biết

    Vảy nến là một bệnh có liên quan đến yếu tố miễn dịch và di truyền. Các triệu chứng ngứa ngáy, bong tróc dày sừng có thể xuất hiện bất kỳ vị trí nào, nhưng phổ hơn là ở da đầu và các vùng da tỳ đè như khuỷu tay, đầu gối,... Đây là một bệnh phổ biến, có đến hơn 2 triệu người Việt Nam mắc bệnh vảy nến. Nhưng hiện tại đa số người mắc vảy nến còn chưa thực sự hiểu rõ về bệnh. Nếu bạn còn đang băn khoăn không hiểu tại sao chữa vảy nến mãi chả hết, cứ giảm rồi lại tái phát thì hãy đọc bài viết dưới đây để tìm câu trả lời nhé!

  • Biết 3 điều này về vảy nến, chẳng lo bệnh nặng hay tái phát!
    Biết 3 điều này về vảy nến, chẳng lo bệnh nặng hay tái phát!

    Chỉ người bị vảy nến mới hiểu được sự khó chịu mà những cơn ngứa ngáy mang lại; sự tự ti vì làn da bong vảy, lúc nào cũng phải che đậy để tránh ánh mắt xa lánh của mọi người. Càng mệt mỏi hơn khi bệnh vảy nến đeo bám mãi không buông, cứ tái đi tái lại dù đã thử nhiều cách.

  • Cách trị vảy nến tại nhà hiệu quả không phải ai cũng biết
    Cách trị vảy nến tại nhà hiệu quả không phải ai cũng biết

    Vảy nến khiến bạn cảm thấy ngứa liên tục, càng gãi càng ngứa, nhiều khi chả tập trung làm được gì, ngủ cũng không ngon giấc. Đây là bệnh mạn tính do rối loạn hệ miễn, bệnh thường dai dẳng và không thể chữa khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, bạn có thể làm giảm triệu chứng, dưỡng ẩm, làm mềm mịn, giảm tổn thương ngay tại nhà theo những cách sau!

  • Lupus ban đỏ - Kiểm soát sớm bệnh lupus ban đỏ giúp ngăn ngừa biến chứng
    Lupus ban đỏ - Kiểm soát sớm bệnh lupus ban đỏ giúp ngăn ngừa biến chứng

    Lupus ban đỏ không được kiểm soát dễ dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng liên quan đến thận, tim, phổi, thần kinh trung ương, thậm chí nếu tiến triển nặng có thể gây tử vong. Thực hiện điều trị bệnh từ sớm sẽ giúp làm chậm tiến triển của bệnh, ngăn chặn những biến chứng của lupus ban đỏ.